Çocuklar, dünyayı anlamaya çalışan, duygusal olarak hassas bireylerdir. Onların özsaygısı, özgüveni ve genel psikolojik gelişimi, yetişkinlerin kullandığı dil ve iletişim tarzıyla şekillenir. Çocuklara kurulmaması gereken bazı cümlelerin neden olumsuz etkilere yol açabileceğini ve yerine kullanılabilecek daha yapıcı cümlelerin neler olduğunu inceleyeceğiz.
ÇOCUKLARA KURULMAMASI GEREKEN CÜMLELER
Çocuklar, kendilerini tanıma ve geliştirme aşamasında olan hassas bireylerdir. Bu dönemde onlara söylenen sözler, onların kişilik gelişimini ve özgüvenlerini önemli ölçüde etkileyebilir. Bu nedenle, çocuklara kurulmaması gereken bazı cümleler şunlardır:
Kıyaslama cümleleri: “Arkadaşın ne kadar uslu, senin gibi yapmıyor.” gibi cümleler, çocuğun kendini yetersiz ve değersiz hissetmesine neden olabilir.
Olumsuz etiketlemeler: “Tembelsin”, “sakarsın”, “şımarıksın” gibi etiketler, çocuğun kendini kötü hissetmesine ve olumsuz bir benlik algısı geliştirmesine neden olabilir.
Yargılayıcı cümleler: “Senin yüzünden hasta oldum”, “Senin yüzünden üzüldüm” gibi cümleler, çocuğun suçluluk ve utanç duygularını tetikleyebilir.
Tehdit cümleleri: “Yemeğini yemezsen, oyun oynayamazsın”, “Odandaki oyuncaklarını toplamazsan, televizyonu kapatacağım” gibi cümleler, çocuğun korku ve endişe duygularını artırabilir.
Kontrolcü cümleler: “Her şeyi benim dediğim gibi yap”, “Benden başka kimseye güvenme” gibi cümleler, çocuğun bağımsızlık ve özgüven gelişimini engelleyebilir.
Bu cümleler yerine, çocuklara olumlu ve destekleyici bir dil kullanmak önemlidir. Örneğin, “Yemeğini yediğinde, sana bir ödül vereceğim” yerine “Yemeğini yediğinde, kendini daha iyi hissedeceksin” demek daha uygun olacaktır.
Çocuklara yönlendirici, korkutucu veya zararlı olabilecek cümleler kurmaktan kaçınılmalıdır. İşte çocuklara kurulmaması gereken bazı cümleler:
“Sessiz ol, aksi takdirde ceza alırsın.”
“Büyükler konuşurken araya girmemelisin.”
“O çocukla arkadaşlık etme, kötü biri.”
“O kadar aptalsın ki!”
“Başarılı olmazsan, hayatın mahvolur.”
“Oyuncakları ya da yiyecekleri paylaşmak zorunda değilsin.”
“O işi beceremezsin, hiç denemeye gerek yok.”
“Ağlama, sadece bebekler ağlar.”
“Şu yemeği sevmiyorsan, hiçbir şey yiyemezsin.”
“Kardeşini kıskanmalısın, o daha iyi.”
İşte çocuklara kurulabilecek bazı olumlu cümleler:
“Seninle gurur duyuyorum.”
“Seni seviyorum.”
“Benimle konuşmaktan çekinme.”
“Yaptığın işi çok beğendim.”
“Seni anlıyorum.”
“Sana inanıyorum.”
Bu tür olumlu cümleler, çocuğun kendine güvenini ve özgüvenini artırmaya yardımcı olacaktır.
