ABD’de yeni mali yılın başlamasına çok az bir süre kalırken, Kongre’de yeni bütçe üzerinde hala anlaşma sağlanamaması federal hükümetin “kapanma” riskini artırdı.
Ülkede 2023 mali yılı yarın yerel saatle gece yarısı sona ererken, Kongre’de federal hükümete finansman sağlayacak bütçe tasarısına yönelik müzakerelerden henüz sonuç alınamadı.
Temsilciler Meclisi ve Senato’nun hükümete sağlanacak finansman için farklı yollar izlemesi, hükümet operasyonlarının bütçe yetersizliği nedeniyle durma olasılığını artırdı.
Demokratların kontrolündeki Senato’da hükümete 17 Kasım’a kadar finansman sağlayacak geçici bütçe tasarısı gündeme gelirken, Cumhuriyetçilerin yönetimindeki Temsilciler Meclisi söz konusu tasarıyı desteklemeyi reddetti.
Senato’nun bütçe tasarısında, Ukrayna’ya yardım için 6 milyar dolarlık kaynağın ayrılmasını öngören düzenleme de yer aldı.
Temsilciler Meclisi’nde ise 4 federal kurumu finanse edecek yasa tasarılarından 3’ü kabul edildi. Söz konusu tasarıların Demokratların kontrolündeki Senato’dan geçme şansı bulunmuyor. Bu tasarılar yasalaşmaları halinde bile hükümetin tamamı için finansman sağlamamaları nedeniyle kısmi kapanmayı önleyemiyor.
“Federal hükümetin kapanması” ne demek?
Amerikan kanunlarına göre Kongre her yıl 1 Ekim’de başlayıp 30 Eylül’de sona eren mali yılın tümüne ilişkin bütçeyi zamanında onaylayamazsa, bu gerçekleşene kadar geçen sürenin geçici bütçelerle kapatılması gerekiyor.
Geçici bir bütçenin de onaylanamadığı dönemlerde harcama yetkisini kaybeden federal hükümet, hayati hizmetler dışındaki tüm faaliyetlerine ara vermek zorunda kalıyor.
Bu süreçte, hayati olmayan hizmetlerde görevli kamu çalışanları zorunlu izne çıkarılırken, ABD ordusu, istihbarat kurumları, kamu hastanelerinde çalışan doktor ve hemşireler, havaalanları ve hapishanelerdeki güvenlik görevlileri gibi kamu çalışanları görevlerine devam ediyor. “Hayati personel” kategorisinde yer alan bu çalışanlar, kapanma dönemlerindeki maaşlarını genellikle Kongre yeni bir bütçe geçirene kadar alamıyor.
En son Trump döneminde hükümet kapanmıştı
ABD Kongresi’nde cumartesi gece yarısına kadar herhangi bir anlaşma sağlanamaması halinde hükümet 2019’dan bu yana ilk kez kapanacak.
Ülkede federal hükümet en son Eski ABD Başkanı Donald Trump döneminde kapanmış ve Aralık 2018’de başlayarak Ocak 2019’da biten 35 günlük kapanma ABD tarihinin en uzun süreli kapanması olmuştu.
Hükümetin kapanması durumunda yüz binlerce federal çalışan ücretsiz izne çıkarılacak ve ekonomik verilerin açıklanmasından sosyal yardımlara kadar geniş yelpazedeki hizmetler aksayacak.
